مسئولیت مدیران در شرکتهای تضامنی و نسبی مانند مسئولیت وکیل در مقابل موکل است!
متاسفانه این تصور غلط وجود داره که مدیران این شرکت ها دارای مسئولیت تضامنی هستن. در حالیکه با خوندن این مطلب که در بخش مطالب حقوقی وب سایت موسسه حقوقی اترس منتشر شده، مشخص میشه که واقعیت به شکل دیگری است و مسئولیت مدیران شرکت تضامنی چیست.
شرکت تضامنی شرکتی است که با یک اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل میشه که شخصیت شرکا آن مهم است . چنانچه دارایی شرکت برای ادای قروض شرکت کافی نباشه، هر کدام از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت هستند (یعنی طلبکار میتونه به هر کدوم از شرکا که تمایل داره برای گرفتن طلبش مراجعه کنه و شریک هم حق نداره بگه من به اندازه ای که سرمایه آوردم، مسئولم).
شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجارتی با یک اسم خاصی بین دو یا چند نفر تشکیل میشه و شخصیت شرکا در آن مهم است برای اینکه اگر کسی بخواهد به شرکت وارد شود باید تمام شرکا راضی باشند و شرکا باید لااقل یک نفر از میان خود یا از خارج به سمت مدیر انتخاب کنند. چنانچه دارایی شرکت برای ادای قروض شرکت کافی نباشه، هریک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت گذاشته مسئول تادیه قروض شرکت است .
الف) تفاوت مسئولیت شرکا در برابر اشخاص ثالث در شرکت نسبی و شرکت تضامنی
با بیان یک مثال به بیان این تفاوت می پردازیم:
- شرکت تضامنی
فرض کنید علی، حسن و محمد با هم یک شرکت تضامنی تشکیل میدن. علی 30 درصد سرمایه، حسن 10 درصد سرمایه و محمد 60 درصد سرمایه شرکت را تامین می کنند. فرض کنید در اینجا دارایی شرکت برای ادای قروض شرکت کافی نباشه و طلبکاری وجود داشته باشه که مبلغ طلبش 100 تومان است. طلبکار برای کل این طلب میتونه به هر کدام از شرکا مراجعه کنه و مثلا اگر به محمد مراجعه کنه، محمد نمیتونه بگه من 60 درصد از طلبت را پرداخت میکنم و باید تمام طلب را پرداخت کنه.
- شرکت نسبی
حالا اگر همین افراد با همین تفاوت سرمایه، شرکت نسبی تشکیل بدهند و طلبکاری وجود داشته باشه، در فرضی که دارایی شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشه، باید به هر کدام از شرکا به نسبت سرمایه ای که به شرکت آورده مراجعه کنه. یعنی در مثال بالا علی 30 تومان، حسن 10 تومان و محمد 60 تومان از طلب رو باید پرداخت کنه. این تفاوت نتیجه اش جایی بهتر نشون داده میشه که یکی از شرکای شرکت نسبی مالی برای پرداخت سهمش نداشته باشه. اینجا طلبکار حق نداره برای دریافت میزان مسئولیت این شریک به شریک دیگر مراجعه کنه. در حالیکه در شرکت تضامنی طلبکار میتونه برای این مبلغ به شریک دیگر مراجعه کنه.
ب) مسئولیت مدیران شرکت تضامنی و نسبی در برابر شرکا
مسئولیت مدیران شرکت تضامنی و نسبی در مقابل شرکا همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد. با این توضیح که مدیران شرکت باید مصلحت سایر شرکا را رعایت کنن و در صورت تعدی و تفریط مسئول جبران خسارات وارده هستند. مثل مسئولیت مدیران در شرکت های تعاونی.